Belangrijkste verschil - intrinsieke versus extrinsieke routes in bloedstolling
Bloedstolling is een belangrijk proces om bloedingen te stoppen. Het is een gecompliceerd proces dat plaatsvindt via een reeks activeringsprocessen die gezamenlijk coagulatiecascade worden genoemd. Coagulatiecascade heeft twee routes die bekend staan als intrinsieke en extrinsieke route. Het belangrijkste verschil tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij bloedstolling zijn hun initiatiefactoren. De intrinsieke route begint wanneer er een trauma in bloed is of wanneer bloed wordt blootgesteld aan collageen. De extrinsieke route begint wanneer er een vaatweefsel trauma of trauma rondom weefsels is.
INHOUD
1. Overzicht en belangrijkste verschil
2. Wat is bloedstolling
3. Wat is de intrinsieke route bij de bloedstolling
4. Wat is de extrinsieke route bij de bloedstolling
5. Overeenkomsten tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij de bloedstolling
6. Vergelijking zij aan zij - intrinsiek versus Extrinsieke routes in bloedstolling in tabelvorm
7. Samenvatting
Wat is bloedstolling?
Een bloedstolsel bestaat uit fibrine, bloedplaatjes en bloedcellen. De vorming van een stabiel bloedstolsel wordt vergemakkelijkt door een enzym dat trombine wordt genoemd. Thrombine-enzym katalyseert de polymerisatie van onoplosbaar fibrine uit fibrinogeen. Trombine wordt gevormd uit protrombine. De omzetting van protrombine in trombine wordt gedaan door protrombine-activator of de factor X. Protrombine-activator wordt geactiveerd door de twee bloedstollingsroutes: intrinsieke en extrinsieke routes. Intrinsieke en extrinsieke routes bij de bloedstolling beginnen en vorderen naar activerende protrombine-activator wanneer er een verwonding in het bloedvat is. Zoals hierboven vermeld, is het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij bloedstolling hun initiatiefactoren.
Figuur 01: Coagulatiecascade
De bovenstaande afbeelding zal u helpen het proces van bloedstolling en de twee routes duidelijker te begrijpen. De activering van chemicaliën in de coagulatiecascade is essentieel voor de vorming van protrombine-activator. Bloedstolling is meestal het resultaat van zowel intrinsieke als extrinsieke routes.
Wat is de intrinsieke route bij bloedstolling?
Intrinsieke route is een soort bloedstollingsroute die wordt geactiveerd door een trauma in het bloed of wanneer bloed wordt blootgesteld aan een subendotheliaal collageen. Componenten die nodig zijn voor de intrinsieke route, bevinden zich volledig in het bloed of het vaatstelsel. Daarom wordt dit proces 'intrinsieke route' genoemd.
De intrinsieke route begint met het bloedtrauma en omvat factoren XII, XI, IX en VIII. Wanneer factor XII in contact komt met het blootgestelde collageen, activeert en katalyseert het de activering van factor XI. Geactiveerde factor XI activeert vervolgens de factor IX. Geactiveerde factor IX activeert op zijn beurt de factor VIII. Geactiveerde factoren IX, VIII en plaatjesfosfolipiden activeren gezamenlijk de factor X of de protrombine-activator. Intrinsieke route komt in een gemeenschappelijke route van bloedcoagulatie na activering van protrombine-activator. Wanneer protrombine-activator wordt geactiveerd, vergemakkelijkt het de omzetting van protrombine in trombine. Trombine katalyseert de polymerisatie van fibrinogeen tot fibrine, de basiscomponent van het bloedstolsel. De intrinsieke route van bloedstolling is een langzaam proces dat binnen enkele minuten voltooid is. Maar het is een belangrijk proces in organismen.
Figuur 02: intrinsieke en extrinsieke routes van bloedstolling
Wat is een extrinsieke route bij de bloedstolling?
Extrinsieke route is een andere manier van bloedstolling. Dit systeem wordt geactiveerd door vasculair weefseltrauma of omliggende extravasculaire weefseltrauma. Deze externe factoren maken een complex van verschillende factoren vrij dat gezamenlijk bekend staat als weefselfactor of weefseltromboplastine of factor III. Weefselfactor is een eiwit dat in veel weefsels van het lichaam wordt aangetroffen, waaronder hersenen, longen en placenta. Weefselfactor is de belangrijkste component die de extrinsieke route van bloedstolling activeert. Onder normale omstandigheden wordt bloed niet in contact gebracht met of blootgesteld aan deze weefselfactoren. Maar als er een verwonding is, wordt weefselfactor blootgesteld aan bloed en wordt factor VII geactiveerd tot factor VIIa. Factor VIIa activeert factor IX in IXa. Factor IXa activeert factor X tot factor Xa. Factor Xa is de protrombine-activator die verantwoordelijk is voor de omzetting van protrombine in trombine. Zodra protrombine-activator is gevormd, begint de gemeenschappelijke route en gaat de bloedcoagulatie verder. Extrinsieke route is sneller dan intrinsieke route. Binnen ongeveer 15 seconden is de bloedstolling voltooid.
Figuur 03: Extrinsieke route van bloedstolling
Wat zijn de overeenkomsten tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij bloedstolling?
- Intrinsieke en extrinsieke routes zijn twee processen van bloedstolling.
- Beide routes gaan naar de vorming van protrombine-activator of de factor X.
- Beide paden komen uit op een gemeenschappelijk pad.
Wat is het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij bloedstolling?
Diff Artikel Midden voor Tafel
Intrinsieke versus extrinsieke routes in bloedstolling |
|
| Intrinsieke route is een type bloedstollingsroute die wordt geactiveerd wanneer er een bloedtrauma is. | Extrinsieke route is een soort bloedstollingsroute die wordt geactiveerd wanneer de getraumatiseerde vaatwand of de extravasculaire weefsels in contact komen met het bloed. |
| Efficiëntie | |
| Intrinsieke route is traag. | Extrinsic Pathway is explosief. |
| Looptijd | |
| Het intrinsieke pad duurt ongeveer 1 tot 6 minuten om een stolsel te vormen. | Extrinsieke route duurt ongeveer 15 seconden nadat de weefselfactor is vrijgegeven. |
| Inwijding | |
| Intrinsieke route begint met trauma aan bloedcellen of blootstelling van bloed aan collageen. | Extrinsieke route begint met weefseltrauma of weefselfactoractivering. |
| Activering van initiële factoren | |
| Wanneer bloed wordt blootgesteld aan collageen, activeert het de factor XII. | Wanneer weefselfactor wordt geactiveerd, activeert het de factor VII. |
| Oorsprong van de factoren | |
| De intrinsieke route heeft factoren nodig om in het bloed zelf aanwezig te zijn. | Extrinsieke route heeft factoren van buiten het bloed nodig. |
Samenvatting - Intrinsieke versus extrinsieke routes in bloedstolling
Bloedstolling verwijst naar het proces waarbij een stolsel wordt gevormd om het bloeden te stoppen. Een bloedstolsel wordt voornamelijk gevormd uit fibrine en bloedplaatjes. De vorming van fibrine wordt gekatalyseerd door het enzym trombine. Trombinevorming wordt vergemakkelijkt door protrombine-activator gemaakt van twee routes genaamd intrinsieke en extrinsieke routes. Zowel intrinsieke als extrinsieke routes activeren protrombine-activator om de omzetting van protrombine in trombine te katalyseren. Het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij de bloedstolling hangt af van hun initiatiefactoren; extrinsieke route wordt geïnitieerd na de afgifte van een weefselfactor aan het bloed als gevolg van een trauma aan de vaatwand of omliggende weefsels, terwijl de intrinsieke route wordt geïnitieerd wanneer collageen in contact komt met het bloed als gevolg van bloedtrauma.
Download de pdf-versie van intrinsieke versus extrinsieke routes in bloedstolling
U kunt de PDF-versie van dit artikel downloaden en voor offline doeleinden gebruiken volgens de citaten. Download hier de pdf-versie. Verschil tussen intrinsieke en extrinsieke routes bij bloedstolling.
Hoffelijkheid van afbeeldingen:
1. "Klassieke bloedstollingsroute" door Dr. Graham Beards - Eigen werk (CC BY-SA 3.0) via Commons Wikimedia
2. "Coagulatie in vivo" door Dr. Graham Beards - Eigen werk (CC BY-SA 3.0) via Commons Wikimedia
