Belangrijkste verschil - Lipoproteïne versus apolipoproteïne
Plasma bestaat uit verschillende lipoproteïnen. Vetten en oliën worden bij afbraak verpakt in lipoproteïnen, die door het bloed naar doelorganen worden getransporteerd. Lipoproteïnen zijn complexe, in water oplosbare macromoleculen die zijn samengesteld uit een hydrofobe lipidecomponent en een of meer specifieke hydrofiele eiwitten. Apolipoproteïnen zijn eiwitmoleculen die complexen vormen met lipiden om het lipoproteïne te vormen, en ze zijn specifiek voor elk type lipoproteïne. Het belangrijkste verschil tussen lipoproteïne en apolipoproteïnen zit in hun bestanddelen. Lipoproteïnen zijn samengesteld uit een lipidecomponent en een specifieke eiwitcomponent, terwijl apolipoproteïne de eiwitcomponent is van het complexe lipoproteïne.
INHOUD
1. Overzicht en belangrijkste verschil
2. Wat is een lipoproteïne
3. Wat is een apolipoproteïne
4. Overeenkomsten tussen lipoproteïne en apolipoproteïne
5. Vergelijking zij aan zij - lipoproteïne versus apolipoproteïne in tabelvorm
6. Samenvatting
Wat is een lipoproteïne?
Lipoproteïnen zijn lipiden- en eiwitcomplexen in het plasma van organismen. De lipoproteïnen zijn betrokken bij het verpakken en transporteren van triglyceriden, cholesterol en vrije vetzuren in het plasma naar de doelorganismen. Dit lipide-eiwitcomplex is een amfipatisch molecuul met zowel hydrofiele als hydrofobe gebieden. De eigenschap van hydrofobiciteit wordt veroorzaakt door de lipidecomponent die fosfolipiden, cholesterol en triglyceriden omvat, terwijl de eigenschap van hydrofiliciteit wordt veroorzaakt door de eiwitcomponent. Het is dus gedeeltelijk oplosbaar en vormt micelstructuren in water en zorgt voor transport van vetten.
Figuur 01: Structuur van lipoproteïne
Soorten lipoproteïne
Er zijn vier belangrijke lipoproteïnen: chylomicronen, lipoproteïnen met hoge dichtheid (HDL), lipoproteïnen met lage dichtheid (LDL) en lipoproteïnen met zeer lage dichtheid (VLDL). Chylomicronen zijn de grootste soorten lipoproteïnen. Ze zijn voornamelijk betrokken bij het verpakken en transporteren van triglyceriden en cholesterol uit de voeding. Daarom worden ze voornamelijk gesynthetiseerd en in de darm verwerkt. Wanneer de behoefte aan vrije vetzuren ontstaat, werkt lipoproteïnelipase in op de chylomicron en breekt de chylomicron af, waarbij vrije vetzuren en het chylomicron-restant vrijkomen.
HDL is de kleinste lipoproteïne die fungeert als een cholesteroldrager die zowel in de lever als in de darmen aanwezig is. Het HDL-lipoproteïne heeft het vermogen om cholesterol te transporteren dat aanwezig is in de perifere weefsels van de lever. Dit zal het mogelijk maken om de overtollige cholesterolafzettingen kwijt te raken en wordt over het algemeen als veiliger genoemd.
VLDL en LDL zijn andere belangrijke lipoproteïnen met veel functionele rollen. LDL is het gedegradeerde product van VLDL. LDL wordt gevormd wanneer VLDL hydrolyse ondergaat door lipoproteïnelipasen. Zowel VLDL als LDL transporteren triglyceriden en cholesterol uit de cellen naar de periferie, wat leidt tot aandoeningen van atherosclerose. Daarom suggereren verhoogde niveaus van LDL en VLDL een verhoogd risico op hart- en vaatziekten
Wat is een apolipoproteïne?
Apolipoproteïne is de eiwitcomponent van het lipoproteïnemolecuul. Omdat het een eiwitcomponent is, kan het worden geïsoleerd via SDS - polyacrylamidegelelektroforese. Apolipoproteïnen zijn hydrofiel en vergemakkelijken dus het transport in het plasma. Apolipoproteïnen reguleren het lipoproteïnemetabolisme en zijn essentiële componenten vanwege de unieke eigenschappen die ze bezitten. De belangrijkste functies van apolipoproteïnen zijn;
- Transport en herverdeling van lipiden naar verschillende perifere weefsels
- Fungeren als cofactoren voor sommige enzymen die betrokken zijn bij het vetmetabolisme
- Behoud van de structuur en integriteit van de lipoproteïnen.
Figuur 02: Apolipoproteïnen
Soorten apolipoproteïne
Er zijn vier belangrijke apolipoproteïnen, namelijk; apo-A, apo-B, apo-C en apo-E
Apo-A of apolipoproteïne A heeft subtypen; namelijk apoA-I, apoA-II en apoA-IV
ApoA - I is de hoofdcomponent in HDL en wordt ook aangetroffen in Chylomicrons en zelden in VLDL of zijn overblijfselen. ApoA - I wordt zowel in de lever als in de darmen gesynthetiseerd. Het apoA-I dat in de lever wordt gesynthetiseerd, wordt verpakt in chylomicronen, maar wordt al snel overgebracht naar HDL-deeltjes. Hepatische apoA - I is direct geassocieerd met HDL. ApoA - I dient ook als cofactor voor lecithine cholesterol acyl transferase (LCAT), een enzym dat wordt gebruikt om cholesterylesters te vormen.
ApoA-II, vergelijkbaar met apoA-I, komt voornamelijk voor in HDL, en de primaire plaats van synthese is de lever. Zowel apoA - I als II zijn dus betrokken bij het transport van lipiden naar de lever.
ApoA - IV is het prominente apolipoproteïne in chylomicronen en wordt dus voornamelijk in de darmen en de lever gesynthetiseerd. Het wordt overvloedig aangetroffen in het plasma. De functies zijn vergelijkbaar met apoA I en II en vergemakkelijken het transport van lipiden (triglyceriden)
Apo B is van twee hoofdtypen; apoB - 100 en apoB - 48. ApoB - 100 is de belangrijkste verplichte component van VLDL en LDL, terwijl apoB-48 de belangrijkste component is die wordt aangetroffen in chylomicronen en chylomicronresten. ApoB - 100 is de eiwitdeterminant in LDL die de LDL-receptor herkent om LDL-katabolisme op gang te brengen.
Apo C wordt gekenmerkt door het lage molecuulgewicht van deze apolipoproteïnen. Ze zijn bestanddelen van chylomicronen, VLDL en HDL. Ze werken als oppervlaktemoleculen in deze lipoproteïnen. ApoC heeft ook drie hoofdvormen als ApoC - I, II en III, waarbij ApoC-III het meest voorkomende type is.
ApoE is een belangrijk apolipoproteïne met veel verschillende functies en is een bestanddeel van chylomicronen, chylomicronresten, HDL en VLDL. Hun functies variëren van cholesteroltransport tot metabolisme; receptorgemedieerde opname van lipoproteïnen, heparinebinding, de vorming van cholesterylesterdeeltjes en remming van mitogene stimulatie van lymfocyten; het zijn allemaal complexe mechanismen.
Wat zijn de overeenkomsten tussen lipoproteïne en apolipoproteïne?
- Beide vormen de functionele moleculen die lipoproteïnen worden genoemd.
- Beide zijn essentieel bij het metabolisme van vet en cholesterol.
- Beiden zijn betrokken bij het transport en de distributie van triglyceriden en cholesterol.
- Beide fungeren als biomarkers voor verschillende cardiovasculaire toestanden en metabole onevenwichtigheden.
Wat is het verschil tussen lipoproteïne en apolipoproteïne?
Diff Artikel Midden voor Tafel
Lipoproteïne versus apolipoproteïne |
|
| Lipoproteïnen zijn complexe, in water oplosbare macromoleculen die zijn samengesteld uit een hydrofobe lipidecomponent en een of meer specifieke hydrofiele eiwitten. | Apolipoproteïnen zijn eiwitmoleculen die complexen vormen met lipiden om het lipoproteïne te vormen. De apolipoproteïnen zijn specifiek voor elk type lipoproteïne. |
| Polariteit | |
| Lipoproteïnen zijn amfipatisch en bevatten zowel polaire als niet-polaire componenten. | Apolipoproteïnen zijn hydrofiel en bevatten dus polaire componenten. |
Samenvatting - Lipoproteïne versus apolipoproteïne
Lipoproteïnen en apolipoproteïnen zijn onderling gerelateerde termen waarbij lipoproteïnen worden gevormd uit een lipidecomponent en een specifiek apolipoproteïne, terwijl apolipoproteïnen specifiek zijn voor verschillende lipoproteïnen. Hun belangrijkste functie is om het transport en de distributie van lipiden (in de vorm van triglyceriden) en cholesterol in het lichaam te vergemakkelijken. Dit kan worden gezien als het verschil tussen lipoproteïne en apolipoproteïne.
Download de pdf-versie van Lipoprotein versus Apolipoprotein
U kunt de PDF-versie van dit artikel downloaden en voor offline doeleinden gebruiken volgens de citatienota. Download hier de pdf-versie. Verschil tussen lipoproteïne en apolipoproteïne
