Het belangrijkste verschil tussen leptonen en quarks is dat leptonen kunnen bestaan als individuele deeltjes in de natuur, terwijl quarks dat niet kunnen.
Tot de 20e eeuw geloofden mensen dat atomen ondeelbaar zijn, maar de 20e-eeuwse natuurkundigen ontdekten dat het atoom in kleinere stukjes kan worden gebroken en dat alle atomen zijn gemaakt van verschillende composities. Daarom noemen we ze subatomaire deeltjes: namelijk het proton, neutron en elektron. Bovendien laten onderzoeken zien dat subatomaire deeltjes ook een interne structuur hebben en gemaakt zijn van kleinere dingen. Deze deeltjes staan dus bekend als elementaire deeltjes, en leptonen en quarks zijn hun twee hoofdcategorieën.
