Spataderen versus spataderen
Zowel spataderen als spataderen zijn verwijde oppervlakkige aderen. Hoewel ze hetzelfde klinken, zijn er veel verschillen die hier in detail zullen worden besproken, waarbij de nadruk wordt gelegd op hun klinische kenmerken, symptomen, oorzaken, onderzoek en diagnose, prognose en het verloop van de behandeling die ze nodig hebben.
Spataderen
Spataderen komen het meest voor op de onderste ledematen. Ze kunnen echter ook elders voorkomen. Ex: Vulval-varicositeiten; deze verschijnen tijdens de zwangerschap. Aders zijn dunwandige capaciteitsvaten. Hun muren zijn niet bestand tegen overmatige druk. De hoeveelheid gladde spieren in de wand van een ader is aanzienlijk minder dan die in een arteriële wand. Aders voeren bloed naar het hart, met behulp van de druk die wordt opgewekt door de omliggende spieren. Deze skeletspieren helpen aderen om bloed tegen de zwaartekracht in naar het hart te transporteren. Er zijn kleine kleppen langs de aderen die de aderen in kleine compartimenten verdelen. Terwijl spieren rond een onderste compartiment samentrekken, duwt de verhoogde druk het bloed door een klep omhoog en in het compartiment erboven. Die klep sluit als de spieren ontspannen; daarom stroomt het bloed niet terug naar beneden. Er zijn twee veneuze systemen in het been; een diep en oppervlakkig systeem. Er is communicatie tussen deze twee systemen. Deze communicaties worden "perforators" genoemd. Spataderen komen voor als gevolg van incompetentie van veneuze kleppen in de diepe, oppervlakkige of perforatorsystemen. Wanneer veneuze kleppen niet werken, vormt zich een continue bloedkolom langs de ader. De aderwand kan deze verhoogde hydrostatische druk niet weerstaan en kronkelt op zichzelf. Zo worden opgerolde en verwijde oppervlakkige aderen zichtbaar. Incompetentie in de klep is een veelvoorkomend gevolg van oppervlakkige veneuze stolling. De lichaamsmechanismen die een stolsel oplossen, maken niet zo goed onderscheid tussen veneuze kleppen en stolsels. Het beschadigt en vernietigt beide. Spataderen en zweren, die volgen op oppervlakkige stolselvorming, staan medisch bekend als "postflebitische ledematen". Spataderen veroorzaken een aanzienlijke lekkage van bloed onder de huid waardoor veneuze zweren ontstaan. Veneuze ulcera komen voor op het mediale aspect van het been, zijn pijnlijk, bloeden vaak en zijn moeilijk te behandelen. Sclerotherapie, spaheno-femorale ligatie, steekevulsie en strippen zijn veelgebruikte behandelingsmodaliteiten voor spataderen. Veneuze ulcera genezen niet zolang de onderliggende oorzaak blijft bestaan.
Spataderen
Spataderen zijn ook bekend als telangectatsia. Spataderen zijn verwijde kleine aderen. Ze meten meestal ongeveer enkele millimeters. Hoewel spataderen overal voorkomen, is de meest voorkomende plaats het gezicht. Er zijn veel redenen voor telangiëctasieën. Aangeboren oorzaken zijn onder meer wijnvlek, Klipple Trenaunay-syndroom en erfelijke hemorragische telangiëctasieën. De ziekte van Cushing, carcinoïdesyndroom, angiomen, sclerodermie en bestraling veroorzaken ook spataderen. Een goede klinische geschiedenis en een grondig lichamelijk onderzoek zijn nodig om de onderliggende oorzaak van telangiëctasieën op te sporen. Terwijl sclerotherapie spataderen behandelt, zullen ze terugkeren tenzij de onderliggende oorzaak wordt behandeld.
Wat is het verschil tussen spataderen en spataderen?
• Spataderen zijn verwijde grote aderen, terwijl spataderen kleine aderen zijn.
• Spataderen komen vaak voor op benen, terwijl spataderen op het gezicht voorkomen.
• Spataderen zijn gelokaliseerd, terwijl spataderen langs de benen kunnen voorkomen.
• Veneuze incompetentie is de oorzaak van spataderen, terwijl spataderen het gevolg kunnen zijn van een erfelijke afwijking van de aderwand.
• Spataderen vertonen geen duidelijk genetisch verband, terwijl sommige soorten telangiëctasieën erfelijk zijn.
