Belangrijkste verschil - Multiple sclerose versus systemische sclerose
Zowel multiple sclerose als systemische sclerose zijn auto-immuunziekten waarvan de pathogenese wordt veroorzaakt door onontdekte omgevings- en genetische factoren. Multiple sclerose is een chronische auto-immuunziekte, T-cel-gemedieerde ontstekingsziekte die het centrale zenuwstelsel aantast, terwijl systemische sclerose, ook bekend als sclerodermie, een auto-immuunziekte is met een progressief verslechterd ziektebeeld. Het belangrijkste verschil tussen multiple sclerose en systemische sclerose is dat multiple sclerose alleen het centrale zenuwstelsel aantast, maar systemische sclerose is een multisysteemziekte die bijna alle systemen in het lichaam aantast.
INHOUD
1. Overzicht en belangrijkste verschil
2. Wat is multiple sclerose
3. Wat is systemische sclerose (sclerodermie)
4. Overeenkomsten tussen multiple sclerose en systemische sclerose
5. Vergelijking zij aan zij - multiple sclerose versus systemische sclerose in tabelvorm
6. Samenvatting
Wat is multiple sclerose?
Multiple sclerose is een chronische auto-immuunziekte die door T-cellen wordt veroorzaakt en die het centrale zenuwstelsel aantast. Er zijn meerdere gebieden van demyelinisatie in de hersenen en het ruggenmerg. De incidentie van MS is hoger bij vrouwen. MS komt meestal voor tussen de 20 en 40 jaar. De prevalentie van de ziekte varieert afhankelijk van de geografische regio en etnische achtergrond. De patiënten met MS zijn vatbaar voor andere auto-immuunziekten. Zowel genetische als omgevingsfactoren beïnvloeden de pathogenese van de ziekte. Drie meest voorkomende vormen van MS zijn optische neuropathie, demyelinisatie van de hersenstam en laesies van het ruggenmerg.
Pathogenese
T-cel-gemedieerd ontstekingsproces vindt voornamelijk plaats in de witte stof van de hersenen en het ruggenmerg en produceert plaques van demyelinisatie. Plaques van 2-10 mm worden meestal aangetroffen in de oogzenuwen, het periventriculaire gebied, het corpus callosum, de hersenstam en de cerebellaire verbindingen en het cervicale snoer.
Bij MS worden perifere gemyeliniseerde zenuwen niet direct aangetast. Bij de ernstige vorm van de ziekte treedt permanente axonale vernietiging op, resulterend in een progressieve handicap.
Figuur 01: Multiple sclerose
Soorten multiple sclerose
- Relapsing-remitting MS
- Secundaire progressieve MS
- Primaire progressieve MS
- Relapsing-progressieve MS
Veelvoorkomende tekenen en symptomen
- Pijn bij oogbewegingen
- Milde vertroebeling van centraal zicht / desaturatie van kleur / dicht centraal scotoom
- Verminderde trillingssensatie en proprioceptie in voeten
- Onhandige hand of ledemaat
- Onvastheid bij het lopen
- Urinaire urgentie en frequentie
- Neuropatische pijn
- Vermoeidheid
- Spasticiteit
- Depressie
- Seksuele disfunctie
- Temperatuurgevoeligheid
Bij late MS kunnen ernstige slopende symptomen met optische atrofie, nystagmus, spastische tetraparese, ataxie, hersenstamverschijnselen, pseudobulbaire verlamming, urine-incontinentie en cognitieve stoornissen worden waargenomen.
Diagnose
De diagnose MS kan worden gesteld als de patiënt twee of meer aanvallen heeft gehad die verschillende delen van het CZS hebben beïnvloed. MRI is het standaardonderzoek dat wordt gebruikt om de klinische diagnose te bevestigen. CT- en CSF-onderzoek kan worden gedaan om indien nodig verder ondersteunend bewijs voor de diagnose te leveren.
Beheer
Er is geen definitieve remedie voor MS. Maar er zijn verschillende immunomodulerende medicijnen geïntroduceerd om het beloop van de inflammatoire relapsing-remitting-fase van MS te wijzigen. Deze staan bekend als Disease Modifying Drugs (DMD's). Beta-interferon en glatirameeracetaat zijn voorbeelden van dergelijke geneesmiddelen. Naast medicamenteuze therapie kunnen algemene maatregelen zoals fysiotherapie, ondersteuning van de patiënt met behulp van een multidisciplinair team en ergotherapie de levensstandaard van de patiënt enorm verbeteren.
Prognose
De prognose van multiple sclerose varieert op een onvoorspelbare manier. Een hoge MR-laesiebelasting bij de eerste presentatie, een hoog recidiefpercentage, mannelijk geslacht en late presentatie worden meestal geassocieerd met een slechte prognose. Sommige patiënten blijven een normaal leven leiden zonder duidelijke handicaps, terwijl anderen ernstig gehandicapt kunnen raken.
Wat is systemische sclerose?
Systemische sclerose, ook wel sclerodermie genoemd. is een auto-immuunziekte met meerdere systemen met een progressief verslechterd klinisch beeld.
Risicofactoren
Blootstelling aan
- Vinylchloride
- Silica stof
- Vervalste koolzaadolie
- Trichloorethyleen
Klinische kenmerken
- Strakke huid over gezicht, kleine mond, snavelneus en telangiëctasieën
- Dysmotiliteit of vernauwingen van de slokdarm
- Myocardiale fibrose
- Sclerodermie en niercrisis
- Pulmonale hypertensie of pulmonale fibrose
- Malabsorptie, hypomotiliteit van de darm en fecale incontinentie
- Het fenomeen van Raynaud
Onderzoeken
- Volledig bloedbeeld - een volledig bloedbeeld onthult meestal de aanwezigheid van een normochrome, normocytische anemie.
- Ureum en elektrolyten - ureum- en elektrolytniveau kunnen verhoogd zijn bij met sclerodermie geassocieerd nierletsel
- Testen op de antilichamen zoals ACA en ANA die doorgaans worden gezien bij systemische sclerose
- Urinemicroscopie
- In beeld brengen
- Röntgenfoto van de borst - dit kan worden gebruikt om andere pathologische aandoeningen uit te sluiten die een vergelijkbaar klinisch beeld kunnen hebben. Bovendien kan dit nuttig zijn bij het identificeren van abnormale hart- of pulmonale veranderingen.
- Röntgenfoto van een hand - dit kan de afzettingen van calcium laten zien die zich rond de botten van vingers hebben opgehoopt.
- GI-endoscopie kan eventuele afwijkingen in de slokdarm onthullen
- CT met hoge resolutie kan worden uitgevoerd om eventuele betrokkenheid van de fibrotische longen te identificeren
Figuur 02: Longfibrose bij systemische sclerose
Beheer
Er is geen definitieve remedie voor systemische sclerose. Het is nogal verrassend dat is bewezen dat de corticosteroïden en immunosuppressiva minder effectief zijn bij het behandelen van deze aandoening. Een orgaanspecifieke benadering bij de behandeling van de ziekte kan nuttig zijn om complicaties op de lange termijn die verband houden met systemische sclerose te vermijden.
- Patiëntbegeleiding en gezinsondersteuning zijn buitengewoon belangrijk
- Het gebruik van huidsmeermiddelen en huidoefeningen kan de ontwikkeling van contracturen beperken
- Handwarmers en orale vaatverwijders kunnen worden gebruikt om het effect van Raynaud te beheersen
- Protonpompremmers worden meestal voorgeschreven om de slokdarmsymptomen te verlichten
- ACE-remmers zijn het favoriete medicijn bij de behandeling van nierinsufficiëntie
- Pulmonale hypertensie moet worden behandeld met orale vasodilatoren, zuurstof en warfarine
Prognose
De milde vorm van de ziekte heeft een betere prognose dan de diffuse ziekte. Uitgebreide pulmonale fibrose is meestal de belangrijkste doodsoorzaak bij sclerodermiepatiënten.
Wat zijn de overeenkomsten tussen multiple sclerose en systemische sclerose?
- Zowel multiple sclerose als systemische sclerose zijn auto-immuunziekten.
- Beide ziekten hebben geen definitieve genezing.
Wat is het verschil tussen multiple sclerose en systemische sclerose?
Diff Artikel Midden voor Tafel
Multiple sclerose versus systemische sclerose |
|
| Multiple sclerose is een chronische auto-immuunziekte die door T-cellen wordt veroorzaakt en die het centrale zenuwstelsel aantast. | Systemische sclerose (sclerodermie) is een auto-immuunziekte met meerdere systemen met een geleidelijk verslechterd ziektebeeld. |
| Risicofactoren | |
| Vrouwelijk geslacht en genetische aanleg zijn de belangrijkste bekende factoren. | Blootstelling aan vinylchloride, silicastof, vervalste koolzaadolie en trichloorethyleen zijn de risicofactoren. |
| Klinische kenmerken | |
|
De vroege ziekte wordt gekenmerkt door de volgende klinische kenmerken. · Pijn bij oogbewegingen · Milde vertroebeling van centraal zicht / desaturatie van kleur / dicht centraal scotoom · Verminderde trillingssensatie en proprioceptie in voeten · Onhandige hand of ledemaat · Onvastheid bij het lopen Urinaire urgentie en frequentie · Neuropatische pijn · Vermoeidheid · Spasticiteit · Depressie · Seksuele disfunctie · Temperatuurgevoeligheid Bij late MS kunnen ernstige slopende symptomen worden gezien
|
De verdikking van de huid in verschillende delen van het lichaam is het meest prominente klinische teken. Daarnaast zijn de volgende features ook vaak te zien. · Strakke huid over gezicht, kleine mond, snavelneus en telangiëctasieën · Dysmotiliteit of vernauwingen van de slokdarm · Myocardiale fibrose · Sclerodermie en niercrisis · Pulmonale hypertensie of pulmonale fibrose • Malabsorptie, hypomotiliteit van de darm en fecale incontinentie · Het fenomeen van Raynaud |
| Diagnose | |
|
De volgende onderzoeken worden gedaan voor de diagnose van multiple sclerose en voor de beoordeling van ziekteprogressie. · Volledig bloedbeeld · Ureum en elektrolyten · Testen op antilichamen zoals ACA en ANA die typisch worden gezien bij systemische sclerose · Urinemicroscopie · Röntgenfoto van de borst · Röntgenfoto van een hand · GI-endoscopie kan afwijkingen in de slokdarm aan het licht brengen · CT met hoge resolutie kan worden uitgevoerd om eventuele betrokkenheid van de fibrotische longen te identificeren |
| Behandeling | |
Algemene maatregelen zoals fysiotherapie, ondersteuning van de patiënt met behulp van een multidisciplinair team en ergotherapie kunnen de levensstandaard van de patiënt enorm verbeteren. |
Het management is gericht op het beheersen van de ernst van de symptomen en het stoppen van de progressie van de ziekte. · Patiëntbegeleiding en gezinsondersteuning zijn buitengewoon belangrijk · Het gebruik van huidsmeermiddelen en huidoefeningen kan de ontwikkeling van contracturen beperken · Handwarmers en orale vaatverwijders kunnen worden gebruikt om het effect van Raynaud te beheersen · Protonpompremmers worden gewoonlijk voorgeschreven om de slokdarmsymptomen te verlichten · ACE-remmers zijn het favoriete medicijn bij de behandeling van nierinsufficiëntie · Pulmonale hypertensie moet worden behandeld met orale vaatverwijders, zuurstof en warfarine |
Samenvatting - Multiple sclerose versus systemische sclerose
Multiple sclerose is een chronische auto-immuunziekte, door T-cellen gemedieerde ontstekingsziekte die het centrale zenuwstelsel aantast, terwijl systemische sclerose, ook bekend als sclerodermie, een auto-immuunziekte is met meerdere systemen met een progressief verslechterd klinisch beeld. Het belangrijkste verschil tussen multiple sclerose en systemische sclerose is dat multiple sclerose alleen het centrale zenuwstelsel aantast, terwijl systemische sclerose het effect over bijna alle systemen van het lichaam uitbreidt.
Download de pdf-versie van multiple sclerose versus systemische sclerose
U kunt de PDF-versie van dit artikel downloaden en voor offline doeleinden gebruiken volgens de citatienota. Download hier de pdf-versie. Verschil tussen multiple sclerose en systemische sclerose
