Zweer versus koortslip | Koortslip versus mondzweer (mondzweren) Oorzaken, klinische verschijning, onderzoek en behandeling
Mondzweren zijn een veel voorkomende melding voor de arts. Het is het resultaat van verschillende oorzaken. Koortsblaasjes worden veroorzaakt door een virale infectie, namelijk herpes simplex-virus I. Het onderscheid moet worden gemaakt tussen deze twee aandoeningen, juist omdat de behandeling totaal verschillend is. Dit artikel wijst op de verschillen tussen koortslip en andere aften in de mond met betrekking tot etiologie, klinische verschijning, laboratoriumbevindingen en management.
Zweer
Mondzweren worden veroorzaakt door een veelheid van de meest voorkomende oorzaken, namelijk schade aan de mond, wang of tandvlees door tanden of een scherpe tandenborstel, of door een accidentele beet. Andere oorzaken zijn onder meer chemische verwondingen, bacteriën, virussen, schimmelinfecties, protozoaire infecties, auto-immuniteit, orale manifestaties van bindweefselaandoeningen, allergie en gebrek aan bepaalde voedingsfactoren zoals vitamine C, vitamine B12, ijzer en zink.
Klinisch zien ze er roodachtig en gelig uit en komen ze vaak voor in het slijmvlies in de mond. De meeste zijn zelflimiterend en verdwijnen binnen 1-2 dagen, tenzij er toezicht wordt gehouden op een secundaire bacteriële infectie.
Voor eenvoudige orale ulcera is specifiek onderzoek niet nodig. Kweek uit de vesiculaire vloeistof kan het veroorzakende organisme onthullen. Als de mondzweren zijn opgetreden in verband met een bindweefselaandoening, moeten andere klinische kenmerken van de betreffende ziekte worden geïdentificeerd.
De meeste van hen zijn zelfbeperkend en andere moeten worden beheerd, afhankelijk van hun oorzaak.
Koortslip
Koortsblaasjes worden veroorzaakt door herpes simplex-virus I, dat mucocutane laesies veroorzaakt, voornamelijk in het hoofd- en nekgebied. De ziekte wordt overgedragen door geïnfecteerd speeksel, waardoor de ziekte besmettelijk is.
De zweren verschijnen voornamelijk buiten de mond op de rand van de lippen, binnen op het bot, op het gehemelte, op het tandvlees en de binnenkant van de neusgaten. De laesies zijn met rode vloeistof gevulde, kleine en pijnlijke blaren. De prodromale hyperesthesie wordt gevolgd door snelle vesiculatie, pustulatie en korstvorming. Meestal genezen ze binnen 7-10 dagen.
De diagnose wordt gesteld door demonstratie van het virus door PCR, elektronenmicroscopie of kweek uit vesiculaire vloeistof. Serologie is van beperkte waarde omdat het alleen helpt bij het bevestigen van de primaire infectie.
Er is geen remedie voor de ziekte. Antivirale therapie kan nuttig zijn om de frequentie en de duur van het voorval te verminderen. De behandeling moet binnen 48 uur na de klinisch zichtbare ziekte worden gestart. Daarna is het onwaarschijnlijk dat het het ziekteverloop of de klinische uitkomst beïnvloedt, hoewel ernstige manifestaties van de ziekte ongeacht het tijdstip van presentatie moeten worden behandeld.
Wat is het verschil tussen maagzweer en koortslip?
• Koortslip wordt veroorzaakt door Herpes simplex-virus I, terwijl aften in de mond worden veroorzaakt door een groot aantal oorzaken.
• Koortsblaasjes zijn besmettelijk, mondzweren niet.
• Orale ulcera komen voor in het slijmvlies in de mond, terwijl koortsblaasjes buiten de mond verschijnen op de rand van de lippen, binnen over het bot, op het gehemelte, op het tandvlees en de binnenkant van de neusgaten.
• Orale zweren zien er roodachtig en gelig uit, maar koortslip zijn met rode vloeistof gevulde, kleine en pijnlijke blaren.
• Simpele zweren in de mond genezen binnen 1-2 dagen, terwijl een koortslip 7-10 dagen nodig heeft om te genezen.
• Eenvoudige orale ulcera zijn zelflimiterend, terwijl HSV niet te genezen is, kan antivirale therapie nuttig zijn om de ziektefrequentie te verminderen en de duur van het optreden te beperken.
